روشنى « 12 » اختلاف ناسوتى تا دامنهى قيامت
«وَمَا كَانَ النَّاسُ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُوا وَلَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ»(2).
ـ و مردم جز يك امت نبودند پس اختلاف پيدا كردند و اگر وعدهاى از جانب پروردگارت مقرر نگشته بود بهقطع در آنچه بر سر آن با هم اختلاف مىكنند ميانشان داورى مىشد.
1. اسراء / 82.
2. يونس / 19.
بيان: از فراز «وَلَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ» استفاده مىشود حتى در زمان ظهور و حكومت حضرت امام عصر عليهالسلام اختلافات در دنيا تمام نمىشود و حكمت طبيعى و ازلى خداوند بر اين امر قرار گرفته است؛ زيرا رفع اختلاف تنها با نابودى مادهى اختلافات كه تمامى افراد جامعه هستند ممكن مىشود ولى خداوند خواسته است تا پديدهها تا موعد معين زندگى كنند و ناسوت روال عادى خود را براى رسيدن به هنگامهى قيامت ادامه دهد. از طرفى، كار دنيا با ظهور حجت خدا تمام نمىشود و بعد از ايشان زمان رجعت مىآيد ولى روشن است كه هنگام حكومت ايشان غلبهى باطنى و واقعى با حق و اهل آن است و بدخواهان در ضعف و اقليت مىباشند.